FAUST SOCYN

1539-1604

Faust Socyn

arianin, teozof, pisarz i poeta

Przybył do Polski w roku 1579 z rodzinnej Sieny. Opuścił Italię z powodu prześladowań ze strony nietolerancyjnego Kościoła Rzymskokatolickiego. Do Polski przybył w momencie, gdy brak jednoznacznie sformułowanego wyznania wiary młodego, polskiego ruchu chrystiańskiego utrudniał rozwój zborów. Osiedlił się w Krakowie, gdzie istniało aktywne pisarsko skupisko włoskich antytrynitarzy (bankier Giovanni Batista Cettis, organizator pierwszej Poczty Polskiej Prosper Provana, lekarze królewscy Niccol Buccella, Simon Simonius, Giorgio Blandrata, sekretarz króla Michael Brutto).

Ten wybitny arianin i znawca dzieł Sebastiena Castelliona, francuskiego humanisty, rzecznika tolerancji i wolności sumienia, przeciwnika Kalwina, podjął się gigantycznej i niełatwej pracy. Zdołał powiązać rozmaite kierunki reprezentowane wśród Braci Polskich i stworzyć dla nich wspólną płaszczyznę ideową. Zajmował się teozofią. Prowadził wykłady oraz seminarium dla Braci. Odpierał też katolickie i protestanckie ataki na doktrynę ariańską. Nie miał przeto ani nastroju, ani zbyt wiele czasu na pisanie wierszy. Ciężko pobity w 1598 roku podczas antyariańskiego tumultu w Krakowie i cudem uratowany z rąk oprawców przez profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Marcina Wadowitę, stopniowo podupadał na zdrowiu. Zmarł w roku 1604 w Lusławicach, ale i po śmierci nie dane mu było zaznać spokoju. Trumnę ze zwłokami podczas kolejnego tumultu katoliccy prześladowcy wrzucili do Dunajca.